01.01.2021 zaczęła obowiązywać nowelizacja Kodeksu Cywilnego oraz Ustawy o prawach konsumenta wprowadzona Ustawą z dnia 31 lipca 2019 roku o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych. 

Zmiany te miały obowiązywać od 01.06.2020r. jednak w związku z wprowadzeniem na terenie Polski stanu epidemii oraz przyjętej w dniu 31.03.2020 roku tzw. Tarczy antykryzysowej, wejście w życie zmian w zakresie prawa konsumenckiego zostało przesunięte na początek 2021 roku.

Zamiany w Kodeksie Cywilnym:

Art. 385⁵ [Stosowanie przepisów dotyczących konsumenta do osoby fizycznej] Przepisy dotyczące konsumenta, zawarte w art. 385(1)-385(3), stosuje się do osoby fizycznej zawierającej umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla niej charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. 

Art. 556⁴ [Stosowanie przepisów dotyczących konsumenta do osoby fizycznej] Zawarte w niniejszym dziale przepisy dotyczące konsumenta, z wyjątkiem art. 558 § 1 zdanie drugie, stosuje się do osoby fizycznej zawierającej umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla tej osoby charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. 

Art. 556⁵ [Wyłączenie stosowania przepisów dotyczących konsumenta] Przepisów art. 563 oraz art. 567 § 2 dotyczących kupującego nie stosuje się do osoby fizycznej zawierającej umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla tej osoby charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. 

Art. 576⁵ [Stosowanie przepisów dotyczących konsumenta do osoby fizycznej] Przepisy dotyczące konsumenta, zawarte w niniejszym dziale, stosuje się do osoby fizycznej zawierającej umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla tej osoby charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. 

Zmiany w Ustawie o prawach konsumenta:

Art. 38a [Zakres stosowania przepisów dotyczących konsumenta] Przepisy dotyczące konsumenta zawarte w niniejszym rozdziale stosuje się do osoby fizycznej zawierającej umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla tej osoby charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Na mocy nowych przepisów od początku roku w obrocie pojawiła się zatem nowa grupa przedsiębiorców – konsumentów. Nie zmieniła się sama definicja konsumenta opisana w art. 21¹ k.c. „Za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową”. Wprowadzone przepisy przewidują jednak, że w określonych sytuacjach zastosowane do niektórych przedsiębiorców znajdą przepisy, jakie obecnie mają zastosowanie wyłącznie do umów z konsumentami. Chodzi o osoby fizyczne zawierające umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla tej osoby charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEiDG).

Zatem nie zawsze przedsiębiorca wpisany do CEiDG będzie korzystał z ochrony przewidzianej dla konsumentem w obrocie. Kiedy umowa dotyczyć będzie sfery profesjonalnej – zawodowej danego przedsiębiorcy będzie on traktowany jako profesjonalista, a nie podmiot uprzywilejowany.

Niewątpliwie nowe przepisy będą dużym wyzwaniem dla branży e-commerce i spowodują problemy w przedmiocie – czy w przypadku konkretnej umowy jest ona zawierana z przedsiębiorcą, czy przedsiębiorcą – konsumentem. Prawidłowe ustalenie kwalifikacji umowy implikuje bowiem to jakie przepisy będą miały do niej zastosowanie.