Kary UOKiK za nieobniżanie całkowitego kosztu pożyczki w przypadku wcześniejszej spłaty

W październiku z upoważnienia Prezesa  Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zostały wydane dwie decyzje dotyczące kwestii obniżania całkowitego kosztu pożyczki proporcjonalnie do okresu, o który skrócono czas obowiązywania umowy. 

W decyzji nr NR RŁO 5/2019 z 2.10.2019 Prezes UOKiK nałożył karę finansową na firmę oferującą pożyczki iCredit Sp. z o.o. z siedzibą w Łodzi za naruszenie zbiorowych interesów konsumentów. 

UOKiK zarzucił spółce, iż błędnie nie obniżała całkowitego kosztu kredytu konsumenckiego o:  opłatę za doręczenie kwoty pożyczki do miejsca zamieszkania pożyczkobiorcy i jej przekazania przez przedstawiciela Spółki, opłatę za doręczenie formularza wniosku pożyczkowego do miejsca zamieszkania konsumenta przez przedstawiciela Spółki i jego odebranie przez przedstawiciela Spółki, kwotę kary umownej z tytułu naruszenia zobowiązań umownych, opłatę za badanie zdolności kredytowej, opłatę za badanie wniosku o pożyczkę gotówkową oraz przetwarzanie wstępnych informacji dostarczonych przez konsumenta, wstępną opłatę administracyjną, pod warunkiem, że opłata ta ma zastosowanie. 

Wyżej wskazane opłaty zgodnie ze stanowiskiem UOKiK stanowią koszty kredytu, które dotyczą okresu, o który skrócono czas obowiązywania umowy, w przypadku spłaty kredytu przed terminem określonym w umowie,  zgodnie z art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2019 r. poz. 1083) . 

Wobec stwierdzenie naruszenia zbiorowych interesów konsumentów UOKiK nałożył na iCredit Sp. z o.o. z siedzibą w Łodzi obowiązek usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów poprzez kontakt z każdym konsumentem, który w okresie od dnia 16 maja 2016 r.  do dnia uprawomocnienia się decyzji, przed terminem (przed zakończeniem umowy) spłacił kredyt udzielony przez iCredit Sp. z o.o. oraz poinformowanie ich o wydaniu przedmiotowej decyzji przez UOKiK oraz możliwości złożenia reklamacji
i domagania się zwrotu. 

W uzasadnieniu swojego stanowiska UOKiK powołał się na orzeczenie Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 7 czerwca 2017 r. - sygn. III Ca 10/17, potwierdzające wspólne stanowisko Rzecznika Finansowego i Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawie interpretacji art. 49 ustawy o kredycie konsumenckim wyrażone w maju 2016 r. Także UOKIK odniósł się do  w najnowszego wyroku TSUE z  dnia 11 września 2019 r. w sprawie C-383/18. 

Szczegółowa decyzja jest dostępna pod adresem: https://decyzje.uokik.gov.pl/bp/dec_prez.nsf/0/70B06188B5871855C125848F004425FC?editDocument&act=Decyzja

Natomiast w kolejnej decyzji - NR RŁO RPZ 12/2019 z 25.10.2019 Prezes UOKiK nałożył karę finansową na firmę oferującą pożyczki Kredyty Partnerskie sp. z o.o. z siedzibą w Starym Mieście za naruszenie zbiorowych interesów konsumentów.

UOKiK zarzucił spółce, iż błędnie nie obniżała całkowitego kosztu kredytu konsumenckiego, w przypadku spłaty przez konsumenta pożyczki przed terminem określonym w umowie, całkowitego kosztu pożyczki proporcjonalnie do okresu, o który skrócono czas obowiązywania umowy, co narusza art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim. 

Urząd wskazuje na przykładzie w jaki sposób zastosować obniżkę w sytuacji wcześniejszej spłaty pożyczki: ”(…) można wskazać, że na podstawie umowy z dnia 25 kwietnia 2018r. (Spółka udzieliła konsumentowi pożyczki w wysokości 500 zł na okres 910 dni. Całkowity koszt tej pożyczki wyniósł 629,99 zł. Konsument spłacił pożyczkę po 127 dniach. W zaistniałej sytuacji Spółka pobrała tytułem kosztów łącznie 200 zł. Obniżenie całkowitego kosztu pożyczki stosownie do powołanego powyżej przepisu powinno jednak skutkować ich ustaleniem w wysokości ok. 87,92 zł po zaokrągleniu (629,99:910 = 0,6923x127 = 87,92). Kwota 87,92 zł stanowi całkowity koszt pożyczki w okresie, w którym pożyczkobiorca faktycznie korzystał ze środków Spółki i nie obejmuje kosztów przypadających za okres po dniu faktycznej spłaty pożyczki przez konsumenta, czyli po 127 dniu (wskutek wcześniejszej spłaty pożyczki czas obowiązywania tej umowy skrócił się o 783 dni). Z uwagi na wcześniejszą spłatę pożyczki Spółka powinna zatem zwrócić konsumentowi kwotę 542,07 zł (629,99 – 87,92), a nie, jak podała, 429,99 zł.”

Szczegółowa decyzja jest dostępna pod adresem: https://decyzje.uokik.gov.pl/bp/dec_prez.nsf/0/6734DAE961D1FB52C12584A800211B0C?editDocument&act=Decyzja

12.10.2019 r.